Getrouwd en samen een woning kopen?

Moet je getrouwd zijn om samen een woning te kopen? Het antwoord hierop is neen. Al moeten we toegeven dat getrouwd zijn in dit geval wel zijn voordelen heeft.

Onze collega, Dorien, roept op de achtergrond luidkeels “JA!” en hoopt stiekem dat een zekere Emmanuel dit artikel leest (tot op de laatste letter ;-)).

Laten we een fictief koppel nemen: Philippe & Elise.

Philippe en Elise hebben de tijd van hun leven op vakantie in de Malediven en plotseling, op het strand bij zonsondergang (een beetje cliché, we know), gaat Philippe op zijn knieën. In tranen en happend naar adem zegt Elise welgemeend “JA!”. Kort na hun prachtige huwelijk botst het koppel op hun droomhuis. Hun geluk kan niet meer stuk! <3 <3 <3

Maar nu, back to reality! Philippe en Elise maken een afspraak bij de notaris om de aankoop van de woning te bespreken. Ze dachten deze klus even snel te klaren maar worden overstelpt met mogelijkheden. We zetten ze voor jou even op een rij.

Je kan trouwen in drie verschillende stelsels:

Stelsel 1 : scheiding van goederen

Je kan ervoor  kiezen om te trouwen met scheidig van goederen.
In een stelsel van scheiding van goederen blijven de echtgenoten financieel volledig onafhankelijkvan elkaar. De inkomsten van de echtgenoten blijven van elkaar gescheiden.

In een stelsel van scheiding van goederen bestaan er slechts twee vermogens: de eigen vermogens van de echtgenoten. In dit stelsel bestaat er géén gemeenschappelijk vermogen. Het ontbreken van een gemeenschappelijk vermogen betekent niet dat de echtgenoten niets samen kunnen bezitten. De goederen die ze samen bezitten, zijn echter niet “gemeenschappelijk”, maar in “onverdeeldheid”.

Stelsel 2: algehele gemeenschap

Zoals de benaming het reeds aangeeft, is in dit stelsel alles gemeenschappelijk. Ongeacht de wijze waarop de goederen verkregen werden, zullen ze steeds samen toebehoren aan beide echtgenoten.

Bij ontbinding van het stelsel door echtscheiding of overlijden zal alles netjes in twee verdeeld worden. In dit stelsel heeft het geen enkel belang wie wat gekocht of betaald heeft, op wiens naam de bankrekening staat, op wiens naam een factuur staat, of men de goederen reeds bezat vóór het huwelijk of deze tijdens het huwelijk gekocht of geërfd heeft; alles is gemeenschappelijk.

Stelsel 3: Wettelijk stelsel

Elk huwelijk is onderworpen aan een huwelijksvermogensstelsel, ook indien er geen huwelijkscontract werd afgesloten. Als een koppel géén huwelijkscontract heeft afgesloten, vallen ze onder het wettelijk stelsel en dit vanaf de dag van hun burgerlijk huwelijk.

In een wettelijk stelsel zijn er drie vermogens: één gemeenschappelijk vermogen en twee aparte, eigen vermogens.

Kort samengevat: alles wat je reeds bezat vóór het huwelijk en alles wat je verkrijgt via erfenis of schenking is eigen. Ook inkomsten uit eigen goederen zijn eigen. Wat je verdient (vb. beroepsinkomsten) tijdens het huwelijk is gemeenschappelijk.
Philippe en Elise trouwden onder het wettelijk stelsel en wensen nu dus samen hun droomwoning te kopen. Van welke voordelen kunnen zij genieten nu ze getrouwd zijn?
1. Bescherming van de gezinswoning

Binnen het huwelijk geniet de gezinswoning een bijzondere bescherming. Geen van de partners kan zonder toestemming van de andere beslissen om de gezinswoning te verkopen of te verhuren.Deze bescherming geldt tevens indien slechts één partner eigenaar is van het huis.

Dat betekent onder meer dat, zelfs indien de woning waar Philippe en Elise wonen enkel op naam van Philippe zou staan, hij dat huis niet zonder akkoord van Elise kan verkopen of dat hij Elise niet zomaar uit de woning kan zetten. Dat beschermd statuut van de woning blijft bewaard tot aan de definitieve echtscheiding. Stel dat het tussen Philippe en Elise ooit tot een scheiding komt, kan Elise van de rechter de toestemming krijgen om alleen (of met de kinderen) in de woning van Philippe te blijven wonen.
2. Leninglasten verdelen

Een lening voor de aankoop of bouw van een woning levert fiscaal voordeel op. In de praktijk is dat meestal de aftrek voor enige woning. Ben je feitelijk samenwonend en gingen jij en je partner samen een lening aan, dan worden de kapitaalaflossingen en intresten verdeeld in functie van het eigendomsaandeel. Terwijl de keuze tussen aparte leningen of een gezamenlijk woonkrediet bij feitelijk samenwonenden grotendeels afhankelijk is van het eigendomsaandeel, ligt dat anders bij getrouwden en wettelijk samenwonenden. Daar gaat de voorkeur meestal uit naar een gezamenlijk woonkrediet. Zo kunnen getrouwde koppels zelf kiezen wie welk deel van de leninglast aftrekt. Je kan op die manier perfect optimaliseren in functie van je persoonlijke noden.

3) Erfrecht*

Het huwelijk biedt onmiskenbaar de grootste bescherming voor de langstlevende, overblijvende partner. De langstlevende echtgeno(o)t(e) erft hoe dan ook altijd het vruchtgebruik van de gezinswoning en de aanwezige inboedel. Want als langstlevende partner ben je automatisch erfgenaam van je overleden echtgeno(o)t(e).  Afhankelijk van het feit of jullie al dan niet kinderen hebben, erf je hierbij:

• geen kinderen: De langstlevende echtgeno(o)t(e) erft het volledig gemeenschappelijk vermogen, waaronder ook de woning.
• wel kinderen: In dit geval valt de helft van de woning in de nalatenschap. De langstlevende echtgeno(o)t(e) heeft het vruchtgebruik (tot hij of zij sterft) en de kinderen erven de blote eigendom. Dankzij dit vruchtgebruik heb je levenslang het recht om de gemeenschappelijke woning te blijven gebruiken, bij de gezinswoning betreft dit bovendien ook de hierbij horende huisraad. Dit betekent dat de kinderen van de overledene de langstlevende partner nooit zomaar uit de vroegere gezinswoning kunnen zetten. Als vruchtgebruiker heb je niet enkel recht om de woning te bewonen, maar tevens om de woning te verhuren en de huurinkomsten te innen.*Sinds 1 januari 2007 krijg je als langstlevende partner in het  een vrijstelling van erfbelasting op de nettowaarde van uw gezinswoning. De gezinswoning is de hoofdverblijfplaats waar u en uw partner op het ogenblik van het overlijden samenleefden.

En zo, goed beschermd, kochten Philippe en Elise samen hun droomwoning.

Eén jaar later krijgt het koppel twee (toen nog) geweldige zonen (jawel, een tweeling!). Ze leefden lang (Philippe helaas iets minder lang dan Elise) en gelukkig.

Toen Philippe – op 79-jarige leeftijd – stierf, besloot Elise in het huis te blijven wonen. Gelukkig zijn ze getrouwd en geniet Elise van een levenslang vruchtgebruik, want hun tweelinng zit op het verkeerde spoor en is uit op geld …

**************************************************************************

Uiteraard kan je, ook als je niet getrouwd bent, zonder problemen samen een woning kopen. In dit geval is het interessant om in de aankoopakte een verklaring van anticipatieve inbreng te laten opnemen.

De anticipatieve inbreng

Ongehuwde partners die samen een goed hebben aangekocht, kunnen vóór het aangaan van een huwelijk – voor zover zij elk exclusief en ten belope van gelijke delen volle eigenaar zijn van de woning (50/50) – in de aankoopakte een verklaring van anticipatieve inbreng laten opnemen. Dankzij deze verklaring zal het goed, op het moment van hun huwelijk (als Emmanuel dan toch vroeg of laat op zijn knieën gaat voor Dorien), automatisch tot het gemeenschappelijk vermogen behoren. De inbreng zal dus niet meer moeten gebeuren via een huwelijkscontract, wat in sommige gevallen kosten kan besparen.

Concreet betekent dit dat een koppel vroeger tweemaal beroep moest doen op een notaris (met hieraan gekoppeld het nodige kostenplaatje). Een eerste maal voor het verlijden van de aankoop- of schenkingsakte van het onroerend goed en een tweede maal voor de inbreng van het onroerend goed in de huwgemeenschap. Bij de anticipatieve inbreng hoef je dus maar één keer naar de notaris te gaan, wat je kosten kan besparen. (Dus boek dat reisje naar de Malediven maar snel, Dorien. Wie weet …).

 

Onze conclusie: Als je niet getrouwd bent en samen een woning wil kopen, moet je dan alsnog eerst snel gaan trouwen? Het antwoord hierop is neen. Er bestaan ook heel wat andere oplossingen om de aankoop van de gezinswoning in goede banen te leiden. Maar, zoals we in het begin van dit artikel al zeiden, zijn er wel een aantal voordelen aan verbonden die het allemaal net iets makkelijker maken als je getrouwd bent.
Doriens conclusie: Emmanuel moet Dorien ten huwelijk vragen. 😉